Η Λειτουργία Μας
Ιστορία Τόπου
- Λεπτομέρειες
- Κατηγορία: Ο Τόπος Μας
- Τελευταία Ενημέρωση στις Τετάρτη, 16 Ιανουαρίου 2013 12:38
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Από το 1860 ως το 1927, στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται η Κρύα Βρύση, νότια των Γιαννιτσών και σε απόσταση 20 χλμ. περίπου, υπήρχε ένας μικρός οικισμός που λεγόταν Πλάσνα, δίπλα στη Λίμνη των Γιαννιτσών, με λίγες καλύβες και μικρά πλινθόκτιστα σπίτια και ανήκε στην Κοινότητα Βάλτων, 5 χλμ. μακρύτερα ΒΔ, αλλά και ο οικισμός της Πρίσνας. Ο οικισμός της Πρίσνας και η γύρω απ΄ αυτήν περιοχή, κατοικούνταν σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα από τον 4ο π.Χ. αιώνα ως και τη Βυζαντινή Περίοδο.
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ο ελληνικός υπόδουλος πληθυσμός, εργάζονταν ως εργάτες στα κτήματα του Αβδούλ Μπέη και ως κτηνοτρόφοι στα κοπάδια του. Ο αριθμός τους δεν υπερέβαινε τους 200 κατοίκους, εξαιτίας της ελονοσίας που θέριζε την περιοχή λόγω της λίμνης των Γιαννιτσών ή του Βάλτου, όπως είναι ευρύτερα γνωστός και τους ανάγκαζε να αναζητούν καλύτερες συνθήκες σε κοντινές ορεινές περιοχές. Κατά το 1890 και έπειτα έφτασαν στην περιοχή οι πρώτες οικογένειες Βλάχων. Και όμως τα δεινά των κατοίκων δε σταματούσαν στις δύσκολες συνθήκες ζωής δίπλα στο Βάλτο και την Τουρκική σκλαβιά, αλλά δέχονταν κατ΄ επανάληψη επιδρομές των Βουλγάρων Κομιτατζήδων, οι οποίοι κρύβονταν στην πλούσια βλάστηση από καλάμια της λίμνης, και προσπαθούσαν τρομοκρατώντας και προβαίνοντας σε βιαιότητες, να αλλοιώσουν την εθνική ταυτότητα των Ελλήνων της περιοχής. Το γεγονός αυτό ανάγκασε την Ελληνική Κυβέρνηση από την Αθήνα να στείλει μυστικά στην περιοχή Έλληνες αξιωματικούς και στρατιώτες για να αντιμετωπίσουν τους Κομιτατζήδες και να ανακουφίσουν τον ελληνικό πληθυσμό. Γνωστοί αξιωματικοί ήταν ο Καπετάν-Άγρας (Τέλλος Αγαπινός), ο Καπετάν-Παναγιώτης (Παναγιώτης Παπατζανέτας) και άλλοι Μακεδονομάχοι της περιοχής, όπως ο Γκόνος Γιώτας από τα Γιαννιτσά, ο Μίγκας από τη Νάουσα, που έγραψαν ιστορία στο Βάλτο και ενέπνευσαν την Πηνελόπη Δέλτα να γράψει τα «Μυστικά του Βάλτου». Μετά από σκληρές μάχες κατάφεραν να εκπορθήσουν το άνδρο των Βουλγάρων Κομιτατζήδων και τελικά στα 1912, στις 17 Οκτωβρίου ο ελληνικός στρατός πέρασε το Λουδία ποταμό και έδιωξε τους Τούρκους από την περιοχή, για να ακολουθήσει στις 20 Οκτωβρίου 1912 η μεγάλη μάχη των Γιαννιτσών, που ήταν ο προπομπός της Απελευθέρωσης όλης της Μακεδονίας.
Από το 1927 και έπειτα ήρθαν και κατοίκησαν στον οικισμό πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο, αλλά και από άλλες περιοχές της Μακεδονίας. Το χωριό «Κρύα Βρύση» προέκυψε από τη συνένωση των δύο οικισμών, Πλάσνα και Πρίσνα. Επειδή η ύδρευση του οικισμού γινόταν από μία και μοναδική βρύση, που ανέβλυζε δροσερό νερό κατά τους θερινούς μήνες, το νέο πια χωριό πήρε την ονομασία «Κρύα Βρύση» και αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα στις 4 Απριλίου 1934 (ΦΕΚ 131/1934).
Ήδη από το 1931, είχε ξεκινήσει το μεγαλόπνοο έργο αποξήρανσης της Λίμνης των Γιαννιτσών, μετατρέποντας τον ποταμό Λουδία σε τεχνητό αποστραγγιστικό κανάλι, προκειμένου να επιτευχθεί και να ολοκληρωθεί το έργο το 1937, δίνοντας στους κατοίκους έναν εύφορο κάμπο για να καλλιεργήσουν.